Pszczoły atakuje zmutowany wirus roślinny
Infekcje wirusowe mogą mieć związek z zespołem masowego ginięcia pszczół (z ang. Colony Collapse Disorder, CCD), zagadkowego zjawiska, które od 2006 r. pustoszy ule na całym świecie. Co więcej, patogeny atakujące owady mogą zmutować i zacząć przenosić się również na inne gatunki.
Pszczoły masowo umierają na całym świecie. Specjaliści obliczają, że w Europie brakuje około 13,4 miliona rodzin pszczelich – czyli około siedmiu miliardów pszczół. W 2001 roku w Polsce było 2,5 mln uli, a w 2012 roku było ich już tylko ok. 0,8-1,2 mln. Sytuacja ta cały czas się pogarsza. Populacja tych owadów jest niezwykle ważna z punktu widzenia nie tylko pojedynczych ekosystemów, ale także całej planety.
- Ponad 85 procent gatunków roślin na Ziemi, spośród których wiele stanowi najbardziej odżywcze elementy naszej diety, wymaga zapylania, aby istnieć - powiedział Mace Vaughan, dyrektor programu zapylania w organizacji Xerces Society.
Oznacza to, że bez pszczół zacznie nam brakować jedzenia pochodzenia roślinnego. Badania zjawiska pomoru pszczół na całym świecie wykazały jednak jeszcze jedną niepokojącą rzecz. Rutynowe badanie pszczół pod kątem wirusów zaowocowało wykryciem u nich wirusa pierścieniowej plamistości tytoniu (z ang. Tobacco Ringspot Virus, TRSV). Jest to patogen roślinny, który aby mógł być przenoszony między różnymi gatunkami, musiał najpierw zmutować. Wirusy tego typu są szczególnie niebezpieczne, ponieważ nie wiadomo, czy niedługo nie zaczną atakować kolejnych gatunków.
- Wyniki naszego badania są pierwszym dowodem na to, że pszczoły miodne narażone na skażony wirusem pyłek także mogą zostać zainfekowane - podkreślił główny autor badania Ji Lian Li z Chińskiej Akademii Nauk Rolniczych w Pekinie.
Pszczoły Apis melllifera są w stanie przenosić TRSV z rośliny na roślinę, co prawdopodobnie przyczynia się do rozprzestrzeniania patogenu. Około 5 proc. znanych wirusów roślinnych jest przenoszonych wraz z pyłkiem.
Pszczołom zagrażają też m.in. wirus izraelskiego paraliżu pszczół (IAPV), wirus ostrego paraliżu pszczół (ABPV), wirus choroby czarnych mateczników (BQVC), wirus kaszmirski (KBV), wirus chronicznego paraliżu pszczół (CBPV), wirus zdeformowanych skrzydełek (DWV) i wirus choroby woreczkowej czerwiu (SBV).
Kiedy badacze klasyfikowali kolonie pszczół jako "silne" i "słabe", okazało się, że TRSV i inne wirusy były powszechniejsze w tych drugich. Zaatakowane populacje podupadały wczesną jesienią i zamierały przed nadejściem lutego - donoszą naukowcy. Tam, gdzie patogenów było mniej, pszczoły mogły przetrwać całą zimę.
Wirusa TRSV zlokalizowano także w ciałach pajęczaków Varroa destructor, które pasożytują na pszczołach, żywiąc się ich krwią, przy okazji przenosząc patogeny. Jednak okazało się, że same pasożyty nie chorowały z powodu wirusów. Natomiast królowe składały zainfekowane jaja, co świadczy o tym, że wirus przenoszony jest z matki na potomstwo.
- Powszechność występowania TRSV i innych wirusów pszczół jest związana z postępującym zanikiem populacji tych owadów i świadczy o tym, że infekcje wirusowe mają negatywny wpływ na przetrwanie kolonii - podsumowali badacze.
Źródło: WP.PL/PAP
do góry