Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych
w dniu 30.10.2008
kategoria - Miody
województwo świętokrzyskie
Wygląd:
Miód pszczeli, występuje w dwóch naturalnych postaciach: płynnej (patoka) i stałej (skrystalizowanej, zwanej krupcem) – krystalizacja jest cechą naturalnych miodów pszczelich.
Kształt:
Kształt w zależności od opakowania, w jakim się znajduje.
Wielkość:
Słoiki o pojemnościach od 0,25 kg do 1,3 kg oraz pojemniki dostosowane do produktów spożywczych.
Konsystencja:
Konsystencja miodu spadziowego zależy od czasu przechowywania (im dłużej przechowywany, tym jest gęstszy) – półpłynna, lepka; krystalizuje się średnioziarniście.
Smak i zapach:
Specyficzny korzenny zapach oraz delikatny lekko słodki żywiczny smak.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) :
Miód ze spadzi drzew iglastych ma barwę od szarozielonej, poprzez brązową i ciemnoszarą, do czarnej smolistej, po krystalizacji przybiera barwę ciemnobrązową z odcieniem szaro-zielonym.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Wykorzystywanie pracy pszczół przez człowieka sięga zarania dziejów ludzkości. Najdawniejszy przekaz (w postaci obrazu) podbierania miodu przez człowieka z gniazda pszczół, pochodzący sprzed 9-10 tysięcy lat, odkryto w jednej z grot skalnych w Hiszpanii. Wiadomo jest, że starożytni Asyryjczycy używali miodu, ale ściślejsze wiadomości o chowie pszczół pochodzą dopiero sprzed 4 tys. lat. Bartnictwo związane było ściśle z lasem, z wielkością i przydatnością do tego celu zbiorowisk leśnych w poszczególnych regionach kraju. Najpierw człowiek zdobywał miód od dziko osiadłych rodzin pszczelich w naturalnych dziuplach drzew, w tzw. świepiotach. Długo trwało, nim człowiek wpadł na pomysł wydrążenia w rosnących drzewach sztucznych dziupli, czyli barci, dzieni lub obliny. Stulecia również minęły, nim te sztucznie wykonane siedliska pszczół zaczęto zabezpieczać przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, szkodnikami zwierzęcymi i ludźmi. Tak też było, jeśli chodzi o bartnictwo w regionie Gór Świętokrzyskich. Najstarsze dokumenty świadczące o działaniach bartników na terenie Puszczy Świętokrzyskiej sięgają XII i XIII wieku. W roku 1179 Opactwo Cystersów w Wąchocku miało uprawnienia do działania barci. W roku 1318 król Władysław Łokietek dał klasztorowi Cystersów w Wąchocku wieś Babice. Liczba barci osiadłych znajdujących się na obszarze Puszczy Świętokrzyskiej w końcu XVIII w. wskazuje, że tereny leśne Kielecczyzny stanowiły ważny ośrodek bartniczy. Natomiast dość wysoki stopień zasiedlenia dzieni świadczy o dbałości świętokrzyskich bartników w wykonywaniu pracy pszczelarskiej oraz możliwości przystosowania się w pewnym zakresie organizmów ówczesnych ras pszczoły miodnej do spożywania wziątku spadziowego także z jodły. W roku 1528 biskup Piotr Tomicki wydał przywilej w sprawie rozwoju bartnictwa. W tamtych czasach Puszcza Świętokrzyska składała się z nadleśnictw: Barycz, Kielce, Łagów, Ostrowiec Świętokrzyski, Przysucha, Skarżysko-Kamienna, Starachowice, Suchedniów i Świętokrzyski Park Narodowy. Panuje tam specyficzny klimat i wielkie bogactwo form drzewostanów, tj. jodła, świerk, modrzew, sosna, buk, dąb, grab, lipa drobnolistna, jesion, klon, jawor, wierzby i wiele innych roślin miododajnych. 20 stycznia 1629 roku Marcin Szyszkowski, biskup krakowski ustanowił dla bartników klucza kieleckiego cech bartny. Literatura dotycząca biologii pszczół i techniki pracy bartniczej, zaczęła się ukazywać w Polsce od pierwszej połowy XVI w. Jedno z wydań pierwszej polskiej książki pszczelarskiej pt. „Nauka koło pasiek”, z informacji pana Walentego Kąckiego, drukowane było w 1631 roku na Kielecczyźnie, w znanym ośrodku ariańskim – Rakowie. Początki bartnictwa na Kielecczyźnie opisuje autor książki pt. „Dzieje bartnictwa w Puszczy Świętokrzyskiej – w zarysie”. Wiele szczegółów na temat sposobu wytwarzania miodu spadziowego w rejonie Gór Świętokrzyskich opisywał Tadeusz Majewski – autor podręcznika dla pszczelarzy i towaroznawców pt. „Miód Pszczeli” wyd. 1946 r. z przedmową inż. Aleksandra Kozikowskiego – profesora Uniwersytetu Poznańskiego. Świętokrzyski miód spadziowy wytwarzany jest na obszarze Gór Świętokrzyskich, obejmującym granice administracyjne powiatów: koneckiego, kieleckiego, skarżyskiego, starachowickiego, ostrowieckiego i opatowskiego. Miody spadziowe z drzew iglastych odznaczają się aktywnością antybiotyczną – ze względu na wysoką zawartość biopierwiastków makro i mikrośladowych. Miód ten powinien być stosowany jako odżywka w okresie rekonwalescencji, u osób z hiperwitaminozą, anemią oraz pracujących w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Ponadto działa w stanach zapalnych dolnych dróg oddechowych, w chorobach przemiany materii, chorobach przewodu pokarmowego, chorobach serca, naczyń krwionośnych, miażdżycy oraz schorzeniach nerek, chorobach reumatycznych i schorzeniach skóry.
Źródło: MRiRW
do góry