Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych
w dniu 21.07.2010
kategoria - Miody
województwo warmińsko-mazurskie
Wygląd:
Świeży: lepki, płynny, lany małym strumieniem do naczynia formuje się w stożek. Skrystalizowany: stan stały, kremowy do drobnoziarnistego, nieco jaśniejszy.
Kształt:
Zależy od naczynia.
Wielkość:
Zależy od naczynia.
Konsystencja:
Tuż po pozyskaniu miód Mazur Garbatych jest płynny, lepki i gęstnieje w miarę upływu czasu. W zależności od warunków przechowywania po 2-8 tygodniach krystalizując przechodzi w stan stały o konsystencji od kremowej do drobnoziarnistej.
Smak i zapach:
Łagodny, lekko słodki, bardzo aromatyczny.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) :
Ciemnosłomkowa, po skrystalizowaniu jaśniejsza.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Mazury Garbate w okresie od III w. p.n.e. do XIII w. n.e. zamieszkiwane były przez plemiona Sudowian (inaczej Jaćwingów). W polskich źródłach historycznych wspominają o nich dokumenty księcia Konrada Mazowieckiego, Jana Długosza i Wincentego Kadłubka. Podstawę egzystencji materialnej Jaćwingów, liczących w okresie swej świetności około 60 tysięcy mieszkańców, stanowiło prymitywne rolnictwo, hodowla bydła oraz rybołówstwo, łowiectwo i bartnictwo. W wyniku rozbiorów Polski w 1772 r. na terenie Mazur Garbatych powstała prowincja Prusy Wschodnie. Zwyczaje kulinarne ówczesnych mieszkańców tych terenów opisał Rafał Wolski w książce „Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich”. Możemy w niej znaleźć wiele przepisów, w których jednym ze składników jest miód, m.in. na twaróg z sokiem owocowym, orzechami i miodem, mleko cytrynowe z dodatkiem miodu, a także na alkohol na bazie miodu zwany niedźwiedziówką. Rola miodu w kuchni wschodniopruskiej została opisana również w pracy Stanisława Saternusa pt. „O kuchni wschodniopruskiej, czyli o tym, co jest a co nie jest regionalną kuchnią mazurską”: „Największym skarbem jaki człowiek wydarł lasom jest miód. Prusowie już w dawnych czasach znani byli jako mistrzowie sztuki bartniczej. Pozyskiwali więc ten cenny towar, który nie tylko osładzał życie, gdy nie było jeszcze cukru. Zastosowanie miodu było daleko szersze. Miód wzmacniał, leczył gardło, koił rany.” Pod koniec XIX w. barcie zamieniono na kłody przeniesione z lasu w pobliże gospodarstw domowych, a z czasem kłody zastąpiono ulami. Po II wojnie światowej pszczelarze z terenu Mazur Garbatych zrzeszyli się w Wojewódzki Związek Pszczelarzy w Suwałkach. Miód Mazur Garbatych pozyskiwany jest na terenie powiatu gołdapskiego. Powstaje w oparciu o nektar roślin kwitnących na przełomie maja i czerwca: kruszyny pospolitej, maliny właściwej, głogu pięcioszyjkowego, śnieguliczki białej, szałwii lekarskiej, macierzanki piaskowej, ruty zwyczajnej, hyzopu lekarskiego, rezedy żółtej, koniczyny białej, trędownika bulwiastego, bobiku, czyśćca prostego, żmijowca zwyczajnego, koniczyny biało-czerwonej, dzięgielu leśnego, dziurawca zwyczajnego, serdecznika pospolitego, wyki ptasiej, krwawnicy pospolitej, nostrzyku żółtego. Wyjątkowe walory smakowe i zapachowe tego miodu wynikają również ze stosowania rośliny o nazwie wrotycz do podkurzania podczas przeglądów uli oraz odkażania pomieszczeń służących do wirowania miodu. Do dziś w rejonie Mazur Garbatych utrzymuje się tendencja do ustawiania swoich pasiek w enklawach pośród puszczańskich lasów lub w ich pobliżu tak, by czerpać z bogactwa dzikiej natury. Dzięki temu skład miodu pozostaje niezmieniony od początków historii bartnictwa w tym regionie.
Źródło: MRiRW
do góry